X

Szczepienia przeciwko HPV a ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy

RAK SZYJKI MACICY

Rak szyjki macicy to często występujący nowotwór złośliwy, który atakuje kobiety na całym świecie. W ciągu roku notuje się przeszło pół miliona nowych zachorowań, głównie wśród kobiet w wieku 50–60 lat. Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez kontakty płciowe. W początkowej fazie przebiega ono bezobjawowo – wykrycie go na tym etapie daje największe szanse na wyleczenie i dlatego niezwykle istotne jest regularne wykonywanie badań i stosowanie działań profilaktycznych. W zaawansowanej postaci choroby pojawiają się krwawienia międzymiesiączkowe, obfite miesiączki, krwawienia po stosunku oraz bóle w podbrzuszu.

TYP WIRUSA MA ZNACZENIE

Wirus brodawczaka ludzkiego (ang. human papillomavirus, HPV) z rodziny Papillomaviridae występuje w ponad 150 wariantach. Więcej na ten temat przeczytasz tu: https://www.euroimmundna.pl/badanie-dna-hpv-skrining-vs-genotypowanie/. W zależności od danego typu wirus może prowadzić do powstania zmian łagodnych lub złośliwych. Niskoonkogenne typy HPV odpowiadają za tworzenie się łagodnych postaci, tj. kłykcin kończystych i brodawek narządów płciowych. Z kolei typy wysokoonkogenne silnie korelują z powstaniem zmian nowotworowych narządów płciowych męskich i żeńskich, a także odbytu, głowy i szyi. Wśród typów wysokoonkogennych dla populacji europejskiej najbardziej istotne są typy: 16 i 18, a także 31, 33, 35, 45, 56, 58.

Do czynników zwiększających ryzyko zakażenia HPV zalicza się:

  • •  wczesny wiek rozpoczęcia współżycia płciowego
  • •  zwiększoną liczbę kontaktów seksualnych z wieloma partnerami/partnerkami (szczególnie z osobami znajdującymi się w grupie ryzyka)
  • •  niestosowanie zabezpieczeń w postaci prezerwatyw podczas kontaktów seksualnych
  • •  seks analny
  • •  wielorództwo
  • •  przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych przez długi okres
  • •  niezachowywanie higieny okolic intymnych
  • •  palenie papierosów
  • •  osłabiony układ immunologiczny – infekcja HIV, stosowanie leków obniżających odporność
  • •  współwystępowanie innych zakażeń przenoszonych drogą płciową.

SZCZEPIONKA PRZECIWKO HPV PODSTAWĄ PROFILAKTYKI!

Szczepienie przeciwko HPV uznaje się za najważniejsze i najskuteczniejsze działanie profilaktyczne. W Polsce obecnie zarejestrowane są 3 szczepionki przeciwko HPV: 2-, 4- i 9-walentne, skierowane przeciwko kilku poszczególnym typom wirusa HPV, w tym przeciwko wysokoonkogennym typom 16 i 18. Liczne badania kliniczne pokazują, że preparaty te cechuje wysoki profil bezpieczeństwa i zapewniają one długotrwałą odporność bez konieczności przyjmowania dawki przypominającej.

Wskazania

Szczepionki te wykazują największą skuteczność w grupie osób, które nie rozpoczęły jeszcze współżycia płciowego. WHO zaleca szczepienie przeciwko HPV przede wszystkim dziewcząt w wieku 11–13 lat. Ponadto szczepienia te rekomenduje się także wśród dorosłych, ze względu na możliwość powtórnej infekcji tym samym typem wirusa HPV.

PODSUMOWANIE

  1. Szczepienia przeciwko HPV stanowią najlepszą formę profilaktyki raka szyjki macicy.
  2. Szczepienia przeciwko HPV dla nastolatków w grupie wiekowej 11–13 lat są wymieniane w Programie Szczepień Ochronnych (PSO) jako szczepienie zalecane (odpłatne), jednak wiele gmin i samorządów refunduje szczepionkę nastoletnim dziewczętom.

 

Piśmiennictwo:

  1. https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/chorobynowotworowe/99295,rak-szyjki-macicy
  2. https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/
  3. https://podyplomie.pl/onkologia/37660,rekomendacje-polskiego-towarzystwa-ginekologow-i-poloznikow-polskiego-towarzystwa-pediatrycznego
  4. https://hpvcentre.net/statistics/reports/POL_FS.pdf
  5. https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/infectious-agents/hpv-and-cancer
  6. https://podyplomie.pl/ginekologia/29931,zakazenia-hpv