RAK SZYJKI MACICY
Rak szyjki macicy to często występujący nowotwór złośliwy, który atakuje kobiety na całym świecie. W ciągu roku notuje się przeszło pół miliona nowych zachorowań, głównie wśród kobiet w wieku 50–60 lat. Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez kontakty płciowe. W początkowej fazie przebiega ono bezobjawowo – wykrycie go na tym etapie daje największe szanse na wyleczenie i dlatego niezwykle istotne jest regularne wykonywanie badań i stosowanie działań profilaktycznych. W zaawansowanej postaci choroby pojawiają się krwawienia międzymiesiączkowe, obfite miesiączki, krwawienia po stosunku oraz bóle w podbrzuszu.
TYP WIRUSA MA ZNACZENIE
Wirus brodawczaka ludzkiego (ang. human papillomavirus, HPV) z rodziny Papillomaviridae występuje w ponad 150 wariantach. Więcej na ten temat przeczytasz tu: https://www.euroimmundna.pl/badanie-dna-hpv-skrining-vs-genotypowanie/. W zależności od danego typu wirus może prowadzić do powstania zmian łagodnych lub złośliwych. Niskoonkogenne typy HPV odpowiadają za tworzenie się łagodnych postaci, tj. kłykcin kończystych i brodawek narządów płciowych. Z kolei typy wysokoonkogenne silnie korelują z powstaniem zmian nowotworowych narządów płciowych męskich i żeńskich, a także odbytu, głowy i szyi. Wśród typów wysokoonkogennych dla populacji europejskiej najbardziej istotne są typy: 16 i 18, a także 31, 33, 35, 45, 56, 58.
Do czynników zwiększających ryzyko zakażenia HPV zalicza się:
- • wczesny wiek rozpoczęcia współżycia płciowego
- • zwiększoną liczbę kontaktów seksualnych z wieloma partnerami/partnerkami (szczególnie z osobami znajdującymi się w grupie ryzyka)
- • niestosowanie zabezpieczeń w postaci prezerwatyw podczas kontaktów seksualnych
- • seks analny
- • wielorództwo
- • przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych przez długi okres
- • niezachowywanie higieny okolic intymnych
- • palenie papierosów
- • osłabiony układ immunologiczny – infekcja HIV, stosowanie leków obniżających odporność
- • współwystępowanie innych zakażeń przenoszonych drogą płciową.
SZCZEPIONKA PRZECIWKO HPV PODSTAWĄ PROFILAKTYKI!
Szczepienie przeciwko HPV uznaje się za najważniejsze i najskuteczniejsze działanie profilaktyczne. W Polsce obecnie zarejestrowane są 3 szczepionki przeciwko HPV: 2-, 4- i 9-walentne, skierowane przeciwko kilku poszczególnym typom wirusa HPV, w tym przeciwko wysokoonkogennym typom 16 i 18. Liczne badania kliniczne pokazują, że preparaty te cechuje wysoki profil bezpieczeństwa i zapewniają one długotrwałą odporność bez konieczności przyjmowania dawki przypominającej.
Wskazania
Szczepionki te wykazują największą skuteczność w grupie osób, które nie rozpoczęły jeszcze współżycia płciowego. WHO zaleca szczepienie przeciwko HPV przede wszystkim dziewcząt w wieku 11–13 lat. Ponadto szczepienia te rekomenduje się także wśród dorosłych, ze względu na możliwość powtórnej infekcji tym samym typem wirusa HPV.
PODSUMOWANIE
- Szczepienia przeciwko HPV stanowią najlepszą formę profilaktyki raka szyjki macicy.
- Szczepienia przeciwko HPV dla nastolatków w grupie wiekowej 11–13 lat są wymieniane w Programie Szczepień Ochronnych (PSO) jako szczepienie zalecane (odpłatne), jednak wiele gmin i samorządów refunduje szczepionkę nastoletnim dziewczętom.
Piśmiennictwo:
- https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/chorobynowotworowe/99295,rak-szyjki-macicy
- https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/
- https://podyplomie.pl/onkologia/37660,rekomendacje-polskiego-towarzystwa-ginekologow-i-poloznikow-polskiego-towarzystwa-pediatrycznego
- https://hpvcentre.net/statistics/reports/POL_FS.pdf
- https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/infectious-agents/hpv-and-cancer
- https://podyplomie.pl/ginekologia/29931,zakazenia-hpv